Privacy
Het recht op privacy is een fundamenteel mensenrecht
Privacy is een cruciaal onderdeel van vrijheid. Privacy ligt aan de basis van alle mensenrechten. In een samenleving waar het recht op privacy niet meer hard gemaakt kan worden, gaan mensen zich anders gedragen. Wanneer je het gevoel hebt bekeken te worden, ga je je daarnaar gedragen. Op de lange termijn zal dat leiden tot een samenleving waar mensen hun mening voor zichzelf houden uit angst om uitgesloten te worden of erger: gestraft te worden. In een samenleving waar mensen hun gedachten en dus ook ideeën voor zichzelf houden, verstilt innovatie, verstomt vernieuwing. Onze overheden, die precies de verantwoordelijkheid en mensenrechtelijke verplichting hebben om ons recht op privacy te beschermen, nemen regelmatig zelf een loopje met ons recht op privacy.
Bovendien wordt er veel geld verdiend aan onze persoonlijke gegevens. Bedrijven zoals Meta en Google verzamelen onze data, maken daar heel wat winst op en delen onze informatie ook geregeld met anderen inclusief overheden.
Privacy is juist opgelijst als mensenrecht, omdat het aan de basis ligt van onze mensenrechten. Zonder privacy raken andere mensenrechten uitgehold. Door onze persoonlijke levenssfeer te beschermen, kunnen we de macht van overheden, bedrijven en andere machtswellustelingen binnen de perken houden.
Echter, heden ten dage worden in naam van de strijd tegen terreur en criminaliteit tal van maatregelen genomen die onze privacy in het gedrang brengen. Steeds meer wordt het recht op privacy geschonden: het bewaren van telecommunicatiegegevens, de alomtegenwoordigheid van camera’s in het straatbeeld, het bewaren van biometrische gegevens, zoals onze gezichten en onze vingerafdrukken, om maar een paar te noemen. Vaak klinkt de misleidende slogan “Wie niets te verbergen heeft, heeft niets te vrezen.” Maar is dat wel zo?
Het ligt verankerd in tal van internationale en Europese verdragsteksten, in onze Belgische grondwet en in aanvullende Europese en nationale wetgeving. Het recht op privacy kan enkel ingeperkt worden als dat absoluut noodzakelijk is. Helaas stellen we vast dat dit fundamentele recht sterk wordt uitgehold. Dat is zeker sinds 9/11 en de internationale ‘oorlog tegen terreur’ en dat proces werd nog versneld door de coronapandemie. De maatregelen die toen genomen werden, worden al snel ingezet voor andere doeleinden. Veel samenlevingskwetsies worden geformuleerd als veiligheidsproblemen. Sociale en economische maatregelen moeten wijken voor veiligheidsmaatregelen, controle en repressie. Het wijst op een diepere mentaliteitsverandering: het vermoeden van onschuld, de basis van onze vrije samenleving, wordt omgekeerd: iedereen is schuldig tot het tegendeel bewezen is.
Om het recht op privacy meer onder de aandacht te brengen, lanceerden we de Privacyapp waarin je kon lezen welke data door de overheid worden verzameld. Samen met zeven andere organisaties voerden we de campagne #ProtectMyFace, waarin we oproepen voor een verbod op gezichtsherkenning in de openbare ruimte in Brussel. We trekken ook naar het Grondwettelijk Hof tegen de derde dataretentiewet en hebben een zaak lopen voor het Europees Hof van Justitie tegen de verplichte vingerafdruk op onze e-ID. En wil je tips rond je privacy bewaren tijdens het surfen op het internet? Bekijk dan onze pagina rond #FiksJePrivacy.
