De Raad van State wijkt af van haar koers waarbij de Liga voor Mensenrechten nog zelden toegang vond tot het administratieve rechtscollege. Met meerdere juridische procedures voor de Raad ving de Liga recentelijk bot omdat de tegenpartij telkens het belang van de Liga betwistte, wat meermaals door het rechtscollege werd bevestigd. “Een zorgwekkende én ondemocratische evolutie”, liet Liga voorzitter Jos Vander Velpen zich hierover ontvallen. Maar het tij lijkt te keren, zo blijkt nu.

De Raad van State heeft namelijk in de procedure die de Liga had aangespannen tegen het politiereglement in de politiezone HAZODI, het belang van de Liga bevestigd. Deze gunstige beslissing over de ontvankelijkheid van het beroep maakt een beoordeling over de grond van de zaak mogelijk. Het rechtscollege dient zich nu te buigen over de inhoudelijke argumenten die de Liga tegen de vernieuwde politiecodex van politiezone HAZODI had opgeworpen.

Het politiereglement van de zone HAZODI bevat zodanig vage en niet precieze bepalingen dat burgers niet weten waaraan zich te verwachten. Zo kunnen administratieve boetes worden opgelegd wanneer iemand zich ophoudt op een “voor anderen hinderlijke wijze” of voor het “oneigenlijk bevuilen” van speeltuigen. “De tekst van het reglement laat na te bepalen wat daar precies onder kan worden verstaan. Het is onduidelijk wanneer er van verstoring sprake zal zijn. Wat voor de ene storend is, is dat niet noodzakelijk voor de andere” zo stelt de Liga in haar verzoekschrift.

Wat voorafging

Administratieve rechtshandelingen kunnen door natuurlijke personen en rechtspersonen, die menen door de handeling te worden geschaad, voor de Raad van State worden bestreden. De Raad kan – wanneer het beroep ontvankelijk wordt bevonden – onwettige administratieve handelingen schorsen en vernietigen wegens strijdigheid met de geldende rechtsregels.

Opdat een beroep ontvankelijk zou zijn dient de eisende partij haar belang aan te tonen. Dat belang dient persoonlijk te zijn. Wanneer echter een VZW niet voor haar eigen belang opkomt dan volstaat het dat haar maatschappelijk doel van bijzondere aard is, te onderscheiden van het algemeen belang, dat zij een collectief belang verdedigt, dat haar maatschappelijk doel door de bestreden handeling kan worden geraakt en dat niet blijkt dat dit maatschappelijk doel niet of niet meer werkelijk wordt nagestreefd (arrest Coomans van 17 november 2008).

Eerdere verzoeken tegen onder meer het Gentse bedelverbod en het Brugse alcoholconsumptieverbod op straat werden telkens op het punt van deze ontvankelijkheidsvoorwaarde afgewezen.

Arrest Coomans

Volgens artikel 3 van haar statuten heeft de Liga voor Mensenrechten tot maatschappelijk doel elke onrechtvaardigheid en elke aanslag op de rechten van personen of gemeenschappen te bestrijden en de beginselen van gelijkheid, vrijheid en humanisme, waarop de democratische maatschappijen zijn gebaseerd, te verdedigen. Dit maatschappelijk doel is naar oordeel van de Raad van voldoende bijzondere aard opdat het collectief belang waarvoor de Liga opkomt niet geacht kan worden met het algemeen belang samen te vallen. Een letterlijke interpretatie van de statutaire omschrijving zou verkeerdelijk de indruk kunnen wekken dat de Liga eender welke rechtshandeling mag aanvechten onder het voorwendsel dat elke rechtshandeling een weerslag heeft op iemands rechten.

Het maatschappelijk doel vertaalt zich onder meer in de 4 werkthema’s van de Liga waar “vrijheid versus veiligheid” er een van is. In dit verband reageert de Liga tegen de vertaling van steeds meer sociale problemen naar veiligheidsproblemen. Dit geeft aanleiding tot steeds repressievere maatregelen die eerder de vrijheid aantasten dan de veiligheid te waarborgen, zoals de GAS-wetgeving. De Raad van State oordeelde dat “de activiteiten van de Liga rond “vrijheid versus veiligheid” zich probleemloos laten inpassen in het collectief belang waarvoor zij overeenkomstig haar maatschappelijk doel mag opkomen.” Het rechtscollege meent dat hierdoor voldaan is aan de voorwaarden die het arrest Coomans stelt en gaat hiermee uitzonderlijk in tegen het eerdere advies van haar auditeur.

En zo krijgen we in de zaak-HAZODI finaal toch een rechterlijke toetsing over de gemeentelijke administratieve sancties en de lokale toepassing hiervan. Een interessante denkoefening die in het licht van de procedure tegen de nieuwe federale GAS-wet bijzonder waardevol zal zijn en als voorbeeld kan dienen voor toekomstige procedures.

Het is dus nog even wachten op de uitslag van de procedure maar we informeren jullie hierover van zodra de uitspraak ons bereikt. Hou dus zeker deze website in de gaten!

Tags:

GAS GERECHTELIJKE ACTIES VRIJHEID VS VEILIGHEID

Reageer

Reacties worden gemodereerd. Onaanvaardbare inhoud wordt niet gepubliceerd.